Afleiding zoveel mogelijk voorkomen

Om echt informatie op te kunnen nemen, is het belangrijk dat je niet continu afgeleid raakt. En dat kan behoorlijk lastig zijn. Oók als je geen gebruik maakt van TikTok, Snapchat, Instagram, YouTube, etc.

Daarom delen we graag een aantal tips die je kunnen helpen minder snel afgeleid te raken tijdens het leren of maken van je huiswerk.

Algemene tips

• Sluit alle ongerelateerde (onnodige) programma’s, vensters, en tabbladen wanneer je op je computer bezig moet (eg. voor Cerego).
• Zet je computer (of alleen het scherm en geluid) uit als je alleen je boek(en) nodig hebt.
• Zet je telefoon op stil of niet storen en leg deze buiten je directe bereik. Is het van belang dat je wel bereikbaar blijft voor specifieke personen? Dan zou je daarvoor in kunnen stellen dat die inkomende gesprekken altijd ontvangen moeten worden. In iOS doe je dat bijvoorbeeld via de Beltoon-optie van een contactpersoon (Altijd aan voor noodgevallen).
• Zet achtergrondmuziek aan als stilte in je omgeving voor jou juist voor extra drukte in je hoofd (en dus afleiding) zorgt. Houd daarbij wel rekening met je omgeving en je eigen gehoor (langdurig volume voluit met een koptelefoon kan immers ook gehoorproblemen veroorzaken).
• Begin met het huiswerk dat je het makkelijkst vind. Zo kun je dat huiswerk sneller afvinken, waardoor het lijstje met nog te maken huiswerk ook gauw al korter is. Daarnaast houd je ook eerder meer tijd over om bezig te zijn met hetgeen je wat lastiger vind of gewoon meer tijd voor nodig hebt.
• Gebruik een boekensteun voor je leerboek. Zo neemt dat boek niet alleen minder ruimte in op je werkplek, maar is de inhoud vaak ook beter te lezen.
• Komen er tussendoor regelmatig “dat moet ik nog doen” of “dat moet ik niet vergeten” gedachtes in je op? Gebruik dan een schrijfblok of schrift om ze daarin op te schrijven en voor dat moment los te kunnen laten. Zodra je klaar bent met leren of je huiswerk kun je hetgeen je aan gedachtes hebt opgeschreven nalopen (en opvolgen waar van toepassing).

Stimmen voor zelfregulatie

Het beeld dat mensen hebben bij leren of het maken van huiswerk ziet er doorgaans uit als “aan een bureau of tafel geconcentreerd bezig zijn”. Zoals bijvoorbeeld ook veel in films en series te zien is. Het “geconcentreerd bezig zijn” van de een kan er namelijk heel anders uitzien dan voor een ander. Datzelfde geldt voor wat er nodig is om tot “geconcentreerd bezig zijn” te kunnen komen.

Neem bijvoorbeeld ADHD: zolang het onderwerp een ADHD’er niet enorm aanspreekt, wordt er geen (voldoende) dopamine aangemaakt. Wat wel nodig is om de aandacht erbij te kunnen houden en dus de inhoud op te kunnen nemen. Om dat dopamine gebrek aan te vullen, zullen de hersenen op zoek gaan naar andere input (zoals bijvoorbeeld de eigen gedachten). Hierdoor staat het uit de omgeving verwijderen van alle mogelijke afleidingen dus lang niet altijd gelijk aan het niet afgeleid kunnen raken.

Wanneer je een onrustig gevoel krijgt op het moment dat je bezig gaat op de stereotype “leren / huiswerk maken” manier, kan het dan ook helpen om jezelf fysieke afleiding (stimming) toe te staan. Om zo mentale afleiding (zoveel mogelijk) te voorkomen. Ofwel: zelfregulering.

Heb jij het gevoel dat je handen “iets te doen” moeten hebben? Dan zou je wellicht eens kunnen denken aan:

• Fidgets (eg. pop-its, fidget spinners, fidget cubes). Afhankelijk van het soort fidget zou je deze tijdens het schrijven ook in je niet-dominante hand (ofwel: de hand waar je niet mee schrijft) kunnen houden.
  • Het hoeft zeker niet om een “officiële fidget” te gaan. Er zijn namelijk zat alledaagse items die als fidget gebruikt kunnen worden (eg. een gum of een muntje).
• Breien, haken, of punniken. Tijdens het schrijven minder praktisch, maar het zou wel prima kunnen wanneer je (lange) teksten moet lezen.
• Doodlen. Leg hiervoor een tekenblok bij je neer, direct binnen handbereik.

Het gaat er hierbij dus vooral om dat wat je inzet als fysieke afleiding geen (of nauwelijks) mentale aandacht nodig heeft. Bij het breien, haken, of punniken moet het dus geen groot probleem zijn wanneer je daarbij (letterlijk) een steek laat vallen.

Maak gebruik van wat voor jou werkt

En zeker niet onbelangrijk: weet je (globaal) al wat voor jou werkt om je aandacht vast te kunnen blijven houden? Maak daar gebruik van! Ongeacht of je klasgenoten het wellicht onzinnig zouden (kunnen) vinden. Tenzij het jezelf of anderen schade kan toebrengen, gaat het immers puur om jou. Jouw leerweg, jouw leerstijl. En daarin is hetgeen voor jou werkt een cruciale factor.

Heb je geen idee wat voor jou werkt en blijf je daar steeds tegenaan lopen? Dan is dat natuurlijk ontzettend vervelend, maar je bent zeker niet de enige! Wellicht is er dan meer gaande (eg. slechte of verminderde executieve functionering) en/of je hebt simpelweg jouw persoonlijke leerstijl nog niet gevonden.

Voor (tijdelijke) ondersteuning daarbij kunnen jij en je ouders terecht bij het Centrum voor Onderwijs & Ondersteuning (COO) van Het Stedelijk.